Wie is veiligheidscoördinator ?
Sinds 1 mei 2001 moet voor elk bouwwerk van 25.000 eur of meer, waarbij 2 of meer aannemers aan te pas komen, verplicht een veiligheidscoördinator worden aangesteld en dit zowel voor de ontwerp- als voor de uitvoeringsfase. Dit geldt dus ook voor de bouw van eensgezinswoningen en verbouwingen. Sinds 2005 werd de regelgeving voor bouwwerken met een oppervlakte van minder dan 500 m2, waaronder zo goed als alle particuliere werven vallen, wel sterk vereenvoudigd.
Voor werken waarvan de totale waarde lager ligt dan de grens van 25.000 eur mag de aannemer zelf de taak van veiligheidscoördinator op zich nemen.
Deze maatregel kwam er in uitvoering van een Europese richtlijn op dit gebied en kreeg vorm in het KB betreffende de tijdelijke of mobiele werkplaatsen. Als je weet dat er in 2000 40 doden en ca. 30.000 gewonden vielen op bouwwerven, begrijp je de oorsprong van deze maatregel, die vooral tot doel heeft de onderlinge coördinatie tussen de verschillende (onder)aannemers te verbeteren.
De extra kosten hiervoor komen ten laste van de bouwheer en worden geraamd tussen 1,5 en 2,5 % van de bouwkost, afhankelijk van de aard van de werken.
Om de functie van veiligheidscoördinator te kunnen waarnemen, moet voldaan worden aan een aantal wettelijke voorwaarden, die verschillen naargelang de grootte van de werken en de daaraan verbonden risicofactoren.
In de praktijk kan dit een architect, een veiligheidsdeskundige of één van de aannemers zijn.
De taken van de veiligheidscoördinator
- De veiligheidscoördinator maakt een veiligheids- en gezondheidsplan op, na grondige studie van het bouwdossier (ontwerpfase).
- De veiligheidscoördinator controleert de naleving van dit plan door de verschillende aannemers op de werf (uitvoeringsfase) en en houdt een coördinatiedagboek bij. Sinds 2005 is dit laatste niet meer nodig bij werven kleiner dan 500 m2 !
- De veiligheidscoördinator maakt een postinterventieplan op voor latere onderhouds- of herstellingswerken en overhandigt dit aan de eigenaar bij het eind van de werken. Wanneer slechts gewerkt wordt met één aannemer en een veiligheidscoördinator dus niet verplicht is, moet een dergelijk plan toch opgemaakt worden door de opdrachtgever of een derde als het gaat om stucturele werken of werken aan de essentiële elementen van het bouwwerk.
Wie stelt de veiligheidscoördinator aan?
De veiligheidscoördinatie heeft tot nu toe zeker zijn nut bewezen, maar op de particuliere (ver)bouwmarkt was er nood aan versoepeling en op de markt van de grote bouwwerken was de roep om administratieve vereenvoudiging en verduidelijking groot.
Een nieuwe, aangepaste regeling, van kracht sinds 2005, maakt dan ook een onderscheid tussen grote en kleine bouwwerken
Kleine bouwwerken zijn alle bouwwerken (ook renovatiewerken) met een totale oppervlakte kleiner dan 500 m2.
Wie stelt de veiligheidscoördinator aan?
- De architect of de aannemer (wanneer er geen architect vereist is) wordt gestimuleerd als veiligheidscoördinator op te treden, ook als de totale waarde van de werken meer dan 25.000 eur bedraagt. Beiden moeten hiervoor wel aan een aantal voorwaarden voldoen . Zo moeten ze o.a. voldoende beroepservaring hebben en een bijkomende opleiding genoten hebben. Is niet aan alle voorwaarden voldaan, dan moet door de architect of de aannemer alsnog een externe veiligheidscoördinator aangesteld worden.
- Het veiligheids- en gezondheidsplan werd vereenvoudigd en zelfs afgeschaft wanneer het werken betreft waarbij geen architect vereist is of waarbij geen sprake is van een verhoogd gevaar.
- Het postinterventiedossier werd beperkt en het coördinatiedagboek afgeschaft.
- Een certificatiesysteem voor veiligheidscoördinatoren moet de garantie bieden dat aan bepaalde kwaliteitseisen is voldaan.
Bij grote bouwwerken stelt de opdrachtgever de veiligheidcoördinator aan en blijft de bestaande regelgeving zo goed als behouden maar werden de verschillende coördinatie-instrumenten in samenspraak met alle actoren geëvalueerd en waar mogelijk verbeterd en vereenvoudigd.
