Stedenbouwkundige vergunning

Informeer je

Je hebt een “stedenbouwkundige vergunning” nodig, niet alleen als je van plan bent nieuw te bouwen, maar ook bvb. om af te breken, te herbouwen, te verbouwen, een veranda op te trekken of een lichtreclame te plaatsen.
Sommige werken zijn vrijgesteld van een vergunning, voor andere werken van beperkte omvang kan je zelf de aanvraag indienen, voor grote werken is het altijd je architect die het vergunningsdossier opmaakt en indient.

Vanaf begin december 2010 worden de regels ivm de stedenbouwkundige vergunning aangepast. De wijziging kadert binnen de “administratieve vereenvoudiging” van de Vlaamse Overheid en wil daarnaast de soms aanslepende termijnen voor het toekennen van bouwvergunningen verkorten.
Het aantal vrijstellingen wordt uitgebreid en voor bepaalde werken van beperkte omvang geldt een meldingsplicht ipv een vergunningsplicht.

Raadpleeg in elk geval vooraf de dienst Ruimtelijke Ordening van je gemeente, de Belgische ruimtelijke ordening- en stedenbouwreglementering is immers complex en wordt voortdurend aangepast.
De site van de Vlaamse Overheid www.ruimtelijkeordening.be, biedt alvast een antwoord op veel gestelde vragen!

Het decreet Ruimtelijke Ordening: een overgangssituatie

Momenteel bevindt de wetgeving wat betreft de “Ruimtelijke Ordening” zich in een overgangsfase.
Sinds 2000 is het nieuwe decreet Ruimtelijke Orde van kracht, dat ondertussen al verschillende malen werd aangepast. Dit decreet vormt de wettelijke basis voor het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, dat het beheer van de overblijvende ruimte in Vlaanderen op een verantwoorde, duurzame manier wil organiseren. Enkele van de doelstellingen zijn bvb.: de stadsvlucht tegengaan door een “positief grootstedelijk beleid”, de concentratie van woon- en werkfuncties in landelijke gebieden en de optimalisatie van de bestaande infrastructuur.

Leidraad hierbij zijn de “structuur-en uitvoeringsplannen” op gewestelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau, waarin de beleidslijnen omtrent Ruimtelijke Ordening én de implementatie ervan per niveau (in principe voor 5 jaar) vastgelegd worden. Deze plannen zullen geleidelijk aan de tot hiertoe gehanteerde gewestplannen en gemeentelijke bijzondere plannen van aanleg (BPA’s), die de bestemming van elk lapje grond vastleggen, vervangen.

Daarnaast voorziet het decreet ook in meer bevoegdheden voor de gemeenten, wat o.a. resulteerde in een nieuwe procedure voor de aanvraag van een “stedenbouwkundige vergunning”, waarbij in veel gevallen het advies van de “gemachtigde ambtenaar” van stedenbouw (gewestelijk stedenbouwkundig ambtenaar) niet meer nodig is. Hierdoor kan de vergunningsprocedure aanzienlijk verkort worden, en bovendien is de gemeente vaak beter geplaatst om bepaalde dossiers te beoordelen.

Deze nieuwe procedure treedt echter slechts in voege wanneer de gemeenten beschikken over een goedgekeurd ruimtelijk structuurplan, een plannenregister, een vergunningenregister, een register van onbebouwde percelen en een gemeentelijk stedenbouwkundig ambtenaar. Om aan al deze voorwaarden te voldoen kregen de gemeenten tijd tot eind 2005. Momenteel zijn veel gemeenten echter nog steeds niet in orde op dit gebied.

Dit betekent dat in de meeste Vlaamse gemeenten alsnog het “oude vergunningssysteem” van toepassing is. Ondertussen mogen echter op gemeentelijk niveau al wel vergunningen uitgereikt worden wanneer het gaat om het bouwen of verbouwen van woningen met een bouwvolume onder de 1000 m³, gelegen in een woongebied. Bovendien zijn tegenwoordig toch al heel wat aanvragen vrijgesteld van het advies van de gemachtigde ambtenaar. In de praktijk betekent dit dat je met een beetje geluk je vergunning binnen een redelijke termijn op zak kan steken.

Niet vergunnings- en niet meldingsplichtige werken

Volgende werken kan je uitvoeren zonder vergunning en zonder meldingsplicht:

• Onderhouds- en instandhoudingswerken die geen betrekking hebben op de stabiliteit van je woning, maar die nodig zijn om het in goede staat te houden, bvb het vervangen van ramen door identieke ramen of het herstellen van kapotte verhardingen.
• Tijdelijke werken, zoals de opslag van grond of het plaatsen van een werfcabine.
• Sanitaire, elektrische, verwarmings- of isoleringswerken
• Het plaatsen van dakvlakvensters, voorzetrolluiken, steenstrips en gevelisolatie op andere gevels dan de voorgevel
• Ondergrondse constructies (zoals een regenwaterreservoir, septische put, ondergrondse brandstoftank…) binnen een straal van 30 m.
• Plaatsen van een vrijstaand bijgebouw in zij- en of achtertuin zoals een serre, een vrijstaande garage of carport, een tuinhuis in de onmiddelijke omgeving van een woning (binnen een straal van 30 m). Maximum toegelaten oppervlakte 40 m2 , maximum hoogte 3 m.
• Verhardingen binnen 30 m van de woning, zoals de strikt noodzakelijke toegangen en opritten, tuinpaden in zij- en achtertuin op minimum 1 meter van de perceelsgrenzen en binnen een straal van 30m.
• Het plaatsen van afsluitingen in zij- en achtertuin van max. 2 m hoog.
• Afsluitingen in de voortuin van maximum 1 m. hoog, of maximum 2 m hoog als ze open zijn (van draad of draadgaas).
• De aanleg van een niet-overdekte constructie (siervijver, terras, zwembad,…) tot maximaal 80 m2 in zij- en achtertuin (bestaande niet-overdekte constructies inbegrepen) op minimum 1 meter van de perceelsgrenzen en binnen een straal van 30m.
• Het slopen of verwijderen van vrijstaande gebouwen met minder dan 100 m2 grondoppervlakte
• Plaatsen van een schotel-antennes van max 80 cm op hellende daken of een achtergevel en van max 120 cm op een plat dak of in de achtertuin (max 150 cm hoogte).

Werken van beperkte omvang

Voor volgende werken geldt vanaf december 2010 enkel de meldingsplicht en heb je dus geen stedenbouwkundige vergunning nodig:

• Werken met betrekking op de stabiliteit van de constructie, uitgevoerd binnen in de woning zoals bvb het vervangen van dragende dakbalken of binnenmuren.
• Werken met betrekking op de stabiliteit van de constructie aan zijgevels, achtergevels of aan het dak, zoals bvb een nieuwe raamopening in de achtergevel of het vervangen van (een deel van) een buitenmuur.
• Voor de oprichting van bijgebouwen aan de woning, zoals een veranda, een carport tegen de zijgevel, een bijkeuken of een kleine gelijkvloerse uitbreiding wordt de vergunningsplicht vervangen door een meldingsplicht indien de totale oppervlakte niet meer dan 40m2 beslaat en de totale hoogte de 4 m niet overschrijdt.

De volgende werken worden beschouwd als werken van beperkte omvang, waarvoor je zelf de vergunningsaanvraag kan indienen:

• De verbouwings- en inrichtingswerkzaamheden of de werkzaamheden voor de geschiktmaking van lokalen
• Het aanbrengen van een gevelsteen, een bepleistering of een andere gevelbekleding, zonder dat een wijziging van de fundering noodzakelijk is
• Het aanbrengen, wijzigen en dichtmaken van raam- en deuropeningen
• Het aanbrengen van dakvlakvensters en/of fotovoltaïsche zonnepanelen en/of zonneboilers in het dakvlak of op een plat dak
• Het aanbrengen van dakuitbouwen over maximaal één vierde van de dakoppervlakte
• Plaatsen van verluchtings-, luchtbehandelings-, rookafzuig- of luchtafzuiginstallaties
• Plaatsen van zonnetenten of markiezen, die ingeklapt, opgevouwen of ingerold kunnen worden
• Plaatsen van schotelantennes
• Het plaatsen van een duiventil, een volière of een hok voor dieren, niet groter dan 30m², kroonlijsthoogte beperkt tot 3m en nokhoogte tot 4,5m, met bijbehorende afrastering,
• Het plaatsen van een tuinhuisje, een bergplaats, een garage of een carport, niet groter dan 30m², kroonlijsthoogte beperkt tot 3m en nokhoogte tot 4,5m
• Het plaatsen van een serre, niet groter dan 30m², kroonlijsthoogte beperkt tot 3m en nokhoogte tot 4,5m
• Het plaatsen van een veranda of overdekt terras, niet groter dan 30m², kroonlijsthoogte beperkt tot 3m en nokhoogte tot 4,5m

Op www.ruimtelijkeordening.be vind je uitgebreide informatie (-> VERGUNNING –> Vergunning aanvragen).

Het spreekt vanzelf dat als één van bovenvermelde werken constructieve problemen stelt het toch raadzaam is een architect te raadplegen als technisch adviseur.
De nodige documenten voor je verbouwingsaanvraag kan je op de technische dienst van je gemeente krijgen.

Grotere werken

Voor alle werken die verder gaan dan hiervoor beschreven moet de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning door een architect gebeuren.

Hier kan nog wel het onderscheid gemaakt worden tussen de werken waarvoor het advies van de gemachtigde ambtenaar van stedenbouw vereist is en de werken waarvoor dit advies niet vereist is. Dit is voor jou niet echt van belang, wel kan het een invloed hebben op de tijd die nodig is om het aanvraagdossier af te ronden.