Alle informatie over trappen

De trapbreedte

Ongeacht stijl of materiaal zijn er een aantal voorwaarden waaraan een trap moet voldoen om comfortabel en veilig te zijn.
Voor een privé-trap in een woning kan men iets soepeler zijn omdat er hier sprake is van een zekere gewenning; een frequent gebruiker leert een trap kennen en zal zich automatisch aanpassen aan de tekortkomingen. Toch is het raadzaam zich te houden aan volgende criteria.
De ideale trapbreedte voor gebruik door één persoon is 90 cm. Als je trap ingesloten zit tussen twee muren is dit zeker nodig. Trappen die aan één zijde vrijstaan (met leuning) kunnen teruggebracht worden tot 80 cm.
Diensttrappen (zolder, kelder) die niet frequent gebruikt worden kunnen 70 cm breed zijn op voorwaarde dat ze aan één zijde vrij staan.

De stijgverhouding van de trap

Dit is een maat voor de hellingsgraad van de trap; hoe steiler de trap, hoe moeilijker begaanbaar. In dit verband spreken we van :

• de optrede ‘o’ (= de hoogte van de trede)
• de aantrede ‘a’ (= de diepte van een trede zonder de oversteek of neus)
• de neus (of oversteek) ‘n’ (= de afstand waarmee de ene trede de onderliggende overlapt)

De ideale stijgverhouding is 2 ‘o’ + ‘a’ = 60 à 63 cm (63 cm is de gemiddelde staplengte van een volwassene). De neus mag maximum 5 cm bedragen omdat je er anders met je voet kan blijven achterhaken. Als je bovendien nog weet dat een totale tredediepte van 25 cm een minimum diepte is voor een volwassen voet, kom je tot volgende minimum afmetingen:

25 cm – de neus (5 cm) = 20 cm = a
2’o’ + a = 60 cm
2’o’ + 20 cm = 60 cm
2’o’ = 40 cm
‘o’ = 20 cm

In dit geval is o =a wat een hellingsgraad van 45 ° geeft. Dit is een steile trap, enkel aan te raden als je maar een beperkte ruimte voor je trap beschikbaar hebt.

Beter is een aantrede van 25 cm
2’o’ + a = 63 cm
2’o’ + 25 = 63 cm
2’o’ = 38 cm
‘o’ = 19 cm

Samengevat kunnen we het volgende zeggen:

• de optrede moet variéren tussen 17 en 20 cm.
• de aantrede tussen 21 en 29 cm
• de neus bedraagt maximum 5 cm.
• de totale tredediepte (neus + aantrede) bedraagt minimum 25 cm.

Opmerking:
Open trappen (zonder stootbord: d.i. de afbekleding tussen twee opeenvolgende treden) kunnen steiler zijn dan gesloten trappen (met stootbord).

De trapleuning wordt 90 cm boven de voorkant van de treden geplaatst. Als je nog kleine kinderen hebt, zorg er dan voor dat ook de ruimte tussen leuning en trap veilig is zodat ze er niet kunnen doorvallen.

De mogelijke vormen van een trap

De vorm van je trap wordt bepaald door je planopbouw en de beschikbare ruimte.
Een eerste onderverdeling is open trappen (zonder stootbord) en gesloten trappen (met stootbord).
Wanneer je trap boven een keldertrap zit heb je altijd een gesloten trap.
Wat betreft het verloop van de trap zijn de mogelijkheden legio:

• rechte trap: gaat zonder onderbreking of afbuiging van onder tot boven.
• bordestrap: trap met onderbreking onder de vorm van een bordes. Op die manier kan men een hoek maken van 90 of 180°. Het bordes neemt wel een extra ruimte in.
• verdreven trap: als je minder plaats hebt, worden hoeken gevormd door het ‘verdrijven’ van de treden (= schuin zetten) rond een as. Het is in feite een mengvorm tussen rechte en spiltrappen.
• spiltrap: trap die volledig rond een as wentelt. Deze trappen nemen de minste plaats in en kunnen een rond of vierkant grondvlak hebben. Alhoewel veel mensen vooroordelen hebben tegen spil- of wenteltrappen, kan men hen toch beschouwen als veilige trappen omdat in het geval van een ongeluk de val afgeremd wordt door de draaiing.

Trappen : een ruime keuze aan materialen

De trap is één van de laatste onderdelen van je bouwproces, voornamelijk om de hoge afwerkingsgraad van de trap te vrijwaren van beschadigingen. Het nadeel is dat je hierdoor gedurende het hele bouwproces van de ene naar de andere verdieping moet via een ladder, wat niet altijd gemakkelijk is wanneer er grotere elementen naar boven moeten.

Je kan dit ondervangen door de ruwbouwaannemer een betonnen trap te laten storten, die je dan achteraf bekleedt met het materiaal naar keuze. De uiteindelijke prijs van je trap zal lichtjes hoger liggen dan bij een zelfdragende trap, maar het gebruiksgemak tijdens de bouwwerken zal dit zeker rechtvaardigen.

Als afbekleding kan je hout gebruiken, maar ook tegels of natuursteen.
Zelfdragende trappen hebben geen betonnen ondertrap en worden dus pas op het laatst van het bouwproces geplaatst. Er is een breed aanbod prefabtrappen op de markt, die meestal iets lager liggen in prijs dan maatwerk trappen. Opteer je voor zo’n trap, breng de architect dan wel al in de ontwerp-fase van je keuze op de hoogte zodat hij of zij met de maten rekening kan houden. Maatwerktrappen worden aangepast aan de bestaande situatie, waardoor je je keuze later kan maken.

Een houten trap

Het meest gebruikte materiaal voor trappen is nog altijd hout, eventueel in combinatie met een metalen draagstructuur. Het is een warm materiaal, uitermate geschikt voor maatwerk en toepasbaar in zowel moderne als klassieke woningen. Afhankelijk van de hardheid van de gebruikte houtsoort kan een houten trap na verloop van jaren uitslijten bij intensief gebruik. Kies dus zorgvuldig de houtsoort waarin je je trap wil hebben.

Metalen trappen

Waar metalen trappen vroeger voornamelijk werden gebruikt als diensttrappen, hebben ze nu al lang hun plaats opgeëist vooral dan in woningen met een strakke architectuur. Houd er wel rekening mee dat een metalen trap meer geluidsoverlast geeft dan een houten trap. De combinatie van een metalen draagstructuur met houten treden kan dit probleem ondervangen.
Als je houdt van het strakke karakter van metaal, kan je ook een houten trap voorzien van een metalen leuning in bv. inox, gelakt metaal, spankabeltjes, gietijzer,…

Natuursteen trappen

Natuursteen wordt meestal gebruikt als bekleding voor een betonnen ondertrap; zelfdragende natuursteentrappen behoren tot de mogelijkheden maar zijn duur. Een natuurstenen trap is zeer slijtvast, maar kan in de loop van de jaren wel een andere patina krijgen op de plaatsen waar hij het meest betreden wordt.

Kunststeen of sierbeton

Een laatste mogelijkheid zijn trappen uit kunststeen of sierbeton (silex, blanc de Bierges,…).
Meestal betreft het hier prefab elementen die op elkaar gestapeld worden, en is het dus nodig om reeds in de ontwerpfase rekening te houden met de beschikbare maten.
Je ziet deze trappen meestal toegepast als buitentrap aan terrassen, maar ze misstaan ook niet binnen, waar ze een decoratief pluspunt kunnen vormen. Sommige firma’s voorzien wel maatwerk, maar dit heeft natuurlijk zijn weerslag op de prijs.