Licht blijft in de eerste plaats een functionele vereiste maar heeft in onze hedendaagse wooncultuur ook een sfeermakende en esthetische rol gekregen. Hoewel je misschien niet de financiële draagkracht hebt om onmiddellijk bij het betrekken van je woning de geschikte armaturen en staanlampen aan te schaffen, is het toch van belang een goed idee te hebben van de plaats waar je verlichting en sfeeraccenten wil. Je kan je voorlopig behelpen met rijstpapierarmaturen of dergelijke en later de definitieve armaturen aankopen.
Als je ingebouwde spots wil is deze manier van werken moeilijker, maar er zijn voor een aanvaardbare prijs degelijke inbouwarmaturen verkrijgbaar.
Overdrijf niet met vaste lichtpunten, zodat je qua inrichting nog voldoende flexibiliteit overhoudt, maar zorg er wel voor dat keuken en badkamer goed uitgerust zijn.
Inbouwarmaturen
Met de komst van de halogeenverlichting hebben de inbouwarmaturen een grote vlucht genomen.
Een belangrijk aspect waar je rekening moet mee houden is dat je, op plaatsen waar boven het armatuur geen verluchting is, armaturen moet nemen die hun warmte naar beneden afgeven, dit in verband met de levensduur van de lampen. Er zijn vaste en richtbare armaturen op de markt, al is de richtbaarheid van inbouwarmaturen beperkt.
Als je echt een accentverlichting wil zijn er betere mogelijkheden.
Houd er ook rekening mee dat halogeenlicht een redelijk koele lichtkleur heeft. Je kan de lichtschakelaar wel uitrusten met een dimmer zodat je de lichtintensiteit kan aanpassen aan je wensen.
Inbouwspots zijn ideaal als basisverlichting van een ruimte (in woonkamers gecombineerd met een dimmer), als verlichting van circulatieruimten (gangen, traphal) en als plaatselijke verlichting voor bv. de vestiaire of de slaapkamerkasten.
Ook led-verlichting eist meer en meer zijn plaats op, o.a. binnen het gamma van de inbouwarmaturen. Leds hebben een zeer lange levensduur en zijn zeer compact wat ze uiterst geschikt maakt voor dunne, vlakke armaturen die gemakkelijk in vloer of wand kunnen worden ingebouwd.
Opbouwarmaturen en staande lampen
Het aanbod aan losse armaturen op de markt is eindeloos; hangarmaturen, staanlampen, wandarmaturen, rails met spots, halogeenarmatuurtjes op spankabels, decoratieve led-verlichting, op elk gebied is er keuze in overvloed.
Enkele punten waarmee je rekening moet houden bij je keuze:
- uplighters geven hun licht naar boven af. Ze zijn dus voornamelijk bedoeld om een algemene (sfeer-)verlichting te geven.
- downlighters geven hun licht naar beneden af en zijn dus geschikt als lokale verlichting van bv. een tafel of een leeshoek.
- de vorm van het armatuur bepaalt de lichtcirkel van de lamp: een lamp in een smalle buis geeft plaatselijk een sterke smalle verlichting, een lamp onder een schaalvorm geeft een breed lichtvlak.
- losse staanlampen zijn dikwijls uitgerust met dimmers, maar het is ook mogelijk om de lichtschakelaar op de muur met een dimmer uit te rusten.
- combineer algemene verlichting met accentverlichting: verlicht in de keuken niet enkel de ruimte, maar ook je werkblad.
- in grote ruimten kan een goed geplande verlichting zorgen voor een visuele opdeling.
- het prijsverschil tussen armaturen heeft minder te maken met de kwaliteit dan met het ‘designgehalte’ en de oplage.